25 april 2025
Duitsland leidt een nieuwe energietrend met een snelle stijging in installaties van balkonzonnepanelen. Deze plug-and-play zonnesystemen zijn betaalbaar, eenvoudig te installeren en worden ondersteund door ondersteunend overheidsbeleid. Ze helpen duizenden huishoudens om hun elektriciteitsrekening te verlagen.
Alleen al in 2024 meldde het Duitse Bundesnetzagentur 435.000 nieuwe balkonzonne-installaties, wat neerkomt op 2,4% van de nieuw geïnstalleerde zonne-energiecapaciteit van het land. Adviesbureau EmpowerSource schat dat er nu meer dan 3 miljoen balkonzonnesystemen operationeel zijn in het hele land – een aantal dat blijft groeien.
In Nederland zijn balkonzonnepanelen wel verkrijgbaar in elektronica- en doe-het-zelfzaken, maar ze zijn nog niet mainstream populair. Maar met de juiste voorwaarden zou Nederland gemakkelijk het succes van Duitsland kunnen volgen.
Uitleg over de hausse aan zonnepanelen op balkons in Duitsland
Sinds 2022 is het aantal balkonzonnepanelen in Duitsland vertienvoudigd. Kleine systemen met twee panelen van 150 watt – ideaal om een laptop of tv van stroom te voorzien – worden steeds betaalbaarder, met prijzen tussen €200 en €650. Ter vergelijking: traditionele zonnepaneelsystemen op daken kosten meestal rond de €15.000.
Balkonzonnesystemen maken hernieuwbare energie toegankelijk voor huurders, appartementbewoners en mensen zonder directe toegang tot het dak. Zelfs als deze systemen niet voorzien in alle elektriciteitsbehoeften van het huishouden, zorgen ze toch voor een lagere energierekening en ecologische voetafdruk.
Royale stimuleringsmaatregelen stimuleren ook de overstap. Steden zoals Berlijn bieden subsidies tot €500 voor balkoninstallaties voor zonne-energie, waardoor bewoners het grootste deel van de kosten snel kunnen terugverdienen.
De situatie voor balkonzonnepanelen in Nederland
In Nederland is het gebruik van zonne-energie gestimuleerd door een populaire regeling voor netto bemetering, maar er is nog geen speciaal programma voor balkonzonnepanelen. Hoewel het installeren van balkonsystemen legaal is, hebben mensen die in monumentale of gedeelde gebouwen wonen vaak toestemming nodig van verenigingen van huiseigenaren (VvE’s). De regels kunnen per vereniging sterk verschillen.
Er moet ook worden voldaan aan technische veiligheidseisen. Dit kan de installatie gecompliceerder maken in vergelijking met Duitsland, waar nationale normen zorgen voor veilige plug-and-play-aansluitingen.
Waarom Nederland duidelijkere normen nodig heeft
Veiligheid is een belangrijk punt. Het Nederlands Normalisatie-instituut (NEN) heeft gewaarschuwd voor risico’s zoals elektrische schokken en brandgevaar door verkeerd geïnstalleerde systemen. Standaard stopcontacten, niet ontworpen voor energieterugkoppeling, kunnen overbelast raken als ze niet goed worden beheerd.
Duitsland heeft deze risico’s al aangepakt met duidelijke nationale regelgeving. Zonnepanelen op balkons zijn daar beperkt tot 800 watt en moeten voldoen aan specifieke veiligheidseisen, waardoor installaties veel veiliger en consistenter zijn.
De toekomst van zonnepanelen op balkons
In 2024 leverde zonne-energie 14,6% van de elektriciteit in Duitsland. Balkonzonnepanelen zijn weliswaar klein, maar worden een belangrijk onderdeel van de bredere energietransitie van het land. Duitsland is van plan om in 2030 80% van zijn elektriciteit op te wekken uit hernieuwbare bronnen.
Als Nederland een beter beleid, duidelijke normen en stimuleringsmaatregelen invoert, kunnen balkonzonnepanelen ook een belangrijke rol gaan spelen in de duurzame energiestrategie van het land en betaalbare groene energieoplossingen bieden voor iedereen.
Hier vind je meer informatie over de regels omtrent Plug & Play zonnepanelen in Vlaanderen (België).